نقشه های هیدروگرافی دریا برای مطالعه توپوگرافی کف دریا و عمق سطحی آب تهیه می شوند. امروزه به دلیل پیشرفت های بسیاری که در علم هیدروگرافی صورت گرفته است از طریق نرم افزار های بسیار پیشرفته و سیستم GPS، رادار و ماهواره، اطلاعات مربوط به عمیق ترین نقطه از اقیانوس ها در کمتر از چند ثانیه در دسترس مهندسان این رشته قرار خواهد گرفت.
نقشه های هیدروگرافی از دریا با جزئیات کامل در اختیار دریانوردان و سایر مشاغل مرتبط با دریا قرار می گیرند. این نوع از نقشه ها کاربرد بسیاری دارند که در این مقاله قصد داریم در ابتدا توضیحی مختصر درباره این علم ارائه دهیم و بعد از آن کاربرد های این نوع نقشه ها را بررسی کنیم؛ بنابراین با ما تا ادامه این مقاله همراه باشید.
نقشه های هیدروگرافی دریا با چه سیستمی تهیه می شوند؟
هیدروگرافی یا آبنگاری یکی از گرایش های مهندسی نقشه برداری است که درباره جزئیات عمق اقیانوس ها و دریاها، توپوگرافی زیر آب ها، عوارض فیزیکی مناطق ساحلی، طوفان ها و جزر و مد دریا، میزان مخازن آب، نفت گاز و غیره می پردازد. این علم همچین نوع خواص آب، میزان شوری، آلودگی، حرارت و تغییرات سطح آب را نیز مورد بررسی قرار می دهد.
تهیه نقشه هیدروگرافی دریا از طریق دستگاه های ماهواره ای و راداری، سیستم های الکترواکوستیکی رقومی، عمق یاب های چند پرتویی، لیزری و غیره انجام می شود؛ از این رو اطلاعات بسیار دقیق از سطح و عمق آب ها و خواص فیزیکی آنها در اختیار مهندسین هیدروگرافی دریا قرار می گیرد تا بررسی های لازم را در این زمینه انجام دهد.
مهندسین هیدروگرافی با تهیه نقشه های هیدروگرافی دریا و سازمان های متعدد مانند شیلات، شرکت های ملی نفت و گاز، صنایع و معادن، کشتیرانی و بنادر را در جریان وضعیت دریا و اقیانوس قرار می دهند. این امر سبب می شود از بسیاری حوادث دریایی و غیر مترقبه جلوگیری شود و مسیر حرکت کشتی ها به خوبی توسط رادارهای هوایی قابل مشاهده باشد.
نقشه های هیدروگرافی دریا چه کاربردی دارند؟
هر علمی با هدف خاصی استفاده می شود. هیدروگرافی نیز یکی از پرکاربردترین علوم مربوط به محیط زیست دریایی است که به واسطه دستگاه های پیشرفته رادار و و سیستم های ماهواره ای اطلاعات کاربردی دقیقی در اختیار مهندسین این رشته قرار می دهد تا نقشه های هیدروگرافی دریا را با جزئیات دقیق تهیه کنند.
داده هایی که از سیستم های هیدروگرافی دریافت می شود در موارد زیر کاربرد گسترده ای دارند.
- مدیریت شیلات؛
- سازمان محیط زیست؛
- تعیین مرزهای دریایی؛
- مدیریت سازه های بندری؛
- سازمان ناوبری در ارتش و تجارت؛
- ماهیگیری؛
- انجام عملیات لایروبی؛
- استخراج نفت و گاز در اعماق دریا؛
- نصب لوله های مربوط به آب، گاز و نفت؛
- کاربرد در زمان نصب سکوها در دریا؛
- ارزیابی سواحل و بنادر؛
- صنعت اکتشافات دریایی؛
- بررسی ساحل از نظر: فرسایش خاک، جز و مد دریا، سطح آب و غیره؛
- بررسی طوفان ها و سونامی دریایی؛
- ارزیابی رانش زمین در زیر آب ها؛
- بررسی توپوگرافی زیر دریاها و عمق آنها از سطح دریا؛
- شناسایی محل کشتی های غرق شده؛
- اقیانوس شناسی و یافتن زیستگاه های موجودات دریایی.
نقشه های هیدروگرافی دریا در ناوبری چه نقشی دارند؟
از جمله مهم‌ترین کاربرد های نقشه برداری دریایی در ناوبری است. همانطور که می دانید مسیر دریا و اقیانوس یکی از راه های تجاری است که کالاهای بسیار عظیمی مانند بشکه های نفت و سایر منابع طبیعی از این طریق جا به جا می شود. همچنین انواع محصولات در وزن های چند تنی به وسیله کشتی ها به کشور وارد یا از آن خارج می شوند.
ناوبری در دو حوزه تجاری و نظامی به کار می رود و در هر دو زمینه نقشه های هیدروگرافی دریایی از اهمیت بالایی برخوردار هستند. توپوگرافی زمین در زیر دریا روی این نقشه ها به طور کامل مشخص می شود. عمق آب های دریایی توسط سیستم ها و دستگاه های ماهواره ای و راداری به طور دقیق روی نرم افزار های مربوط به این رشته نیز نمایش داده خواهد شد. از این طریق مهندسین هیدروگرافی دریا از شرایط آب ها و عمق آنها با خبر خواهند شد.
به واسطه این نقشه ها مسیر کشتی ها و ناوها مشخص می شود و همچنین امکان وقوع طوفان های دریایی یا سونامی نیز تشخیص داده خواهد شد. ناوهای جنگی نیز در ارتش باید در موقعیت مناسبی قرار گیرند تا در زمان وقوع حمله های دریایی از طرف دشمن امکان دفاع فراهم شود؛ بنابراین در زمینه نظامی و محافظت از مرزهای دریایی به نقشه هیدروگرافی دریایی نیاز است.
نقشه های هیدروگرافی دریایی چه تاثیری در استخراج نفت و گاز دارند؟
یکی از پردرآمدترین تجارت ها، استخراج معادن از زیر دریا است. در اعماق دریاها و در برخی از نقاط آن، منابعی مانند نفت، گاز و غیره وجود دارد که سرمایه های یک کشور را تامین خواهند کرد. همانطور که می دانید گاز و نفت دو سوخت بسیار مهم به شمار می روند که برای استخراج آنها از زیر دریا نیاز به اطلاعات دقیق و تهیه نقشه های هیدروگرافی دریا است.
از این رو روش هایی مانند اکوساندر، GPS و غیره مختصات دقیقی از محل استخراج این نواحی را در اختیار مهندسین قرار می دهد. این عملیات به دقت بالایی احتیاج دارد و هر گونه خطا در تعیین موقعیت دقیق این منابع در زیر دریا از نظر اقتصادی ضرر زیادی را به بار خواهد آورد؛ بنابراین حساسیت نقشه های دریایی در این زمینه به خوبی مشخص است.
چگونه طوفان های دریایی را پیش بینی می کنند؟
یکی از مهم ترین خطراتی که دریانوردان و کسانی که در دریا مشغول به فعالیت هستند را تهدید می کند، وقوع طوفان و سونامی های دریایی است. بر اساس شرایط جوی و آب و هوایی در بسیاری از مواقع در دل دریا و اقیانوس، طوفان های سهمگینی ایجاد می شود که در صورت پیش‌بینی نکردن زمان وقوع آنها، اقدامات ضرورری و ایمنی تدارک دیده نخواهد شد.
از آنجایی که عمق دریا و توپوگرافی آن در پیش‌بینی این طوفان ها تاثیرگذار است؛ از این رو نقشه های هیدروگرافی دریا در این زمینه نقش بسزایی ایفا خواهند کرد. به واسطه این نقشه ها محل دقیق این طوفان ها شناسایی می شود و از این طریق از خسارات مالی و جانی جلوگیری به عمل خواهد آمد. همچنین سونامی های وحشتناک در سواحل با این نوع از نقشه ها پیش بینی می شود. تهیه دقیق نقشه های دریایی به افراد این امکان را می دهد در برابر این حوادث اقدامات لازم را انجام دهند.
سخن آخر
نقشه های هیدروگرافی دریا با اهداف مشخصی تهیه می شود و در زمینه های متفاوت کاربرد‌های بسیاری دارد. این نقشه ها را برای مشخص کردن مسیر رفت و آمد ناوهای تجاری و نظامی، محل نصب سکوهای دریایی، اطلاع از وضعیت زیستگاه های جانوران دریایی، مشخص کردن محل دقیق منابع نفت و گاز و سایر منابع طبیعی، بررسی بنادر و سواحل از نظر فرسایش خاک، سطح آب، جز و مد، صنایع مربوط به شیلات و ماهیگیری، ارزیابی رانش زمین در اثر آب های دریایی و بسیاری از موارد دیگر به کار می برند.
با استفاده از سیستم های ماهواره ای، GPS و رادارها اطلاعات مربوط به سطح آب های دریایی و عمق آنها به نرم افزار های مربوطه وارد می شود و از این طریق مهندسین هیدروگرافی نقشه های دریایی را تهیه خواهند کرد تا در اختیار صنایع متفاوت قرار دهند.
Source: www.hydro-international.com, www.britannica.com, www.auticalcharts.noaa.gov
بدون دیدگاه