امروزه نقشه‌های توپوگرافی کاربردهای بسیار زیادی در صنایع مختلف به خصوص مهندسی معدن ایفا می‌کنند. باوجوداین مقالات کمی پیدا می‌شوند که در زمینه اثرات مثبت استفاده از این نقشه‌ها برای بهبود کیفیت کار در معادن و کارخانجات صحبت کرده باشند. به همین جهت توصیه می‌کنیم در این مقاله همراه با ما باشید تا از توضیحاتی که در خصوص روش‌های مختلف استفاده از نقشه توپوگرافی برای بهبود کیفیت نگهداری اقلام در انبارها، بهینه‌سازی دپو محصولات، سهولت در تهیه آمار موجودی انبارها و ارائه گزارشات مالی بیان نموده‌ایم استفاده کنید. علاوه بر این در خصوص مزایای دپوگرافی در نقشه برداری و روش انجام این عملیات و محاسبات آن، مطالبی را آماده نموده تا بتوانید از آن‌ها بهره‌مند شوید.
نقشه رقومی و توپوگرافی چیست؟
نقشه‌های توپوگرافی که معمولاً با نقشه کانتور یا توپو شناخته می‌شوند، عملیات و محاسباتی هستند که در آن ارتفاع نقاط، اختلاف بین آن‌ها و شیب زمین محاسبه و برای انجام عملیاتی خاص آنالیز می‌شوند. برای محاسبات و درج اطلاعات مخصوص به نقشه‌های توپوگرافی روش‌های مختلف و تعریف شده‌ای وجود دارد که با تهیه هر یک از آن‌ها می‌توان اطلاعات مفیدی در خصوص وضعیت زمین در اختیار مهندسان برای کاربردهای متنوعی قرار داد.
تهیه نقشه توپوگرافی معادن
نقشه‌های توپوگرافی که پس از جمع‌آوری اطلاعات از یک محدوده خاص جغرافیایی تهیه می‌شوند، پستی و بلندی‌های روی سطح زمین متناسب با اطلاعات مورد نیاز را توسط خطوطی به نام منحنی تراز یا میزان ترسیم می‌کنند. این منحنی‌ها دارای خطوط اصلی هستند که با بررسی ارتفاع و فاصله هر یک از آن‌ها نسبت به هم، اطلاعات مفیدی در اختیار کاربران برای آنالیزهای مورد نیاز قرار می‌گیرد.
لزوم استفاده از نقشه‌های توپوگرافی در صنایع
با مطالعات زیادی که روی نقشه‌های توپوگرافی انجام گرفته به این نتیجه رسیده‌اند، با کمک روش‌های مختلف تهیه این نقشه‌ها می‌توان داده‌های مهمی را برای حل مسائل علوم مختلف مانند جغرافیا، زمین‌شناسی و مهندسی معدن به دست آورد. مهندسان با کمک اطلاعاتی که از بررسی‌های میدانی یا روش‌های تحقیقاتی مختلف دیگر کسب می‌کنند آن‌ها را در مقیاس کوچک ضبط نموده و در اختیار کاربران برای ارزیابی‌های مختلف قرار می‌دهند. نقشه‌های توپوگرافی در عصر حاضر کاربردهای متعددی دارند؛ این نقشه‌ها در ساختمان‌سازی، معماری مدرن، در معادن مختلف، بررسی عملکرد واحدهای تجاری و صنعتی، آنالیز مسائل مالی، انبارداری و ارائه خدمات به مشتریان می‌توانند راه‌کارهای بسیار مفیدی را ارائه کنند. این اطلاعات به ویژه برای دپوگرافی در نقشه برداری مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مهم‌ترین نکته در استفاده از این نقشه‌ها مهارت در خواندن آن‌ها، تحلیل و بررسی نقشه محسوب می‌شود. به همین دلیل از مرحله جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز، بررسی‌های میدانی محل مورد نظر، تهیه صحیح خطوط کانتور و آنالیز آن‌ها همچنین تهیه گزارش نهایی باید توسط تیم مهندسی حرفه‌ای و کاربلد انجام شود.
نکات مهم انجام نقشه‌های توپوگرافی
زمانی که پروژه‌ی تهیه نقشه‌های توپوگرافی را در اختیار تیم مهندسی مشخصی قرار می‌‌دهید باید نکات مهمی را رعایت نموده تا پروژه مورد نظر از اعتبار بالایی برخوردار باشد. برخی از این موارد عبارتند از:
- هنگام تهیه نقشه‌های توپوگرافی دخالت هر فردی در انجام پروژه باعث کاهش اعتبار عملیات شده و باید از این امر جلوگیری شود.
- حتماً باید کلیه مراحل انجام پروژه توسط مهندس فنی و با حضور نماینده کارفرما انجام شود.
- باید طرح سه بعدی از مواد دپو شده داخل معدن یا انبار کارخانه تهیه و حجم آن محاسبه گردد.
- در زمان تهیه نقشه هرگونه عملیات نقشه‌برداری، بدون حضور طراح پروژه ممنوع و نقشه تهیه شده فاقد اعتبار است.
- درخواست‌های کارفرما باید توسط مهندس اجرای پروژه مورد بررسی و ارزیابی قرار بگیرد تا به صورت عملی با درجه اعتبار علمی در پروژه به اجرا در آیند.
- در هنگام تحویل مدارک نهایی باید نقشه تهیه شده به شکل سه بعدی در اختیار کارفرما قرار بگیرد و تمام محاسبات به صورت مشروح در برگه‌ای جداگانه به اطلاع او برسد.
دپوگرافی در نقشه برداری چیست؟
دپوگرافی نوعی روش محاسبات احجام، به کمک خدمات نقشه برداری بوده که امروزه کاربردهای بسیاری در صنایع مختلف دارد. اکثر شرکت‌ها، کارخانجات، کارگاه‌های تولیدی مختلف، معادن گوناگون برای بررسی محصولات دپو شده خود در محوطه یا موجودی مواد اولیه در سیلوها از روش دپوگرافی در نقشه برداری استفاده می‌کنند. البته باید بدانید که انجام این روش باید به کمک اکیپ مهندسی حرفه‌ای و با تجهیزات پیشرفته انجام شود. اطلاعاتی که برای تهیه گزارشات دپوگرافی معادن و کارخانجات تهیه می‌شود، شامل ارزیابی توده‌های خاکریزی شده یا گودال‌های حفر شده در این اماکن است.
صاحبان معادن و برخی از کارخانجات، مقدار زیادی از محصولات تولیدی خود و همچنین مواد اولیه موردنیاز برای تولید را، خریداری و دپو می‌کنند؛ تا بتوانند در وقت مورد نیاز با قیمت مناسب به فروش برسانند یا آن‌ها را برای انجام کارهای تولیدی خود استفاده کنند. به همین جهت نظارت و بررسی مواد اولیه موجود و محاسبه حجم معادن از اهمیت بالای برخوردار است. با این بررسی‌ها می‌توان اطلاعات مهمی در خصوص موجودی مواد اولیه جهت شروع پروژه‌های جدید یا فروش محصولات تولید‌شده در زمان مشخص و معین برای افزایش سوددهی را به دست‌آورد.
با توجه به اینکه مهندسان در معادن و کارخانه‌های مختلف از طریق دپوگرافی به محاسبه احجام موجود در کارخانه کسب و کار خود می‌پردازند، می‌توان گفت دپوگرافی معادن که از طریق خدمات نقشه‌برداری انجام می‌شود نوعی عمل بازرسی مواد معدنی بوده و می‌توان از آن برای تعیین گزارشات مختلف مالی و تعیین میزان سوددهی یا ضرر احتمالی کسب و کار مورد نظر استفاده نمود.
مزایای دپوگرافی در نقشه برداری
بررسی میزان حجم مواد موجود در کارخانه شامل دپوهای داخل محوطه، سوله‌ها، سیلوها و انبارهای مختلف می‌شود. داده‌هایی که در دپوگرافی به‌دست می‌آید برای کمک به حسابرسی سالیانه واحدهای تجاری، انجام انبارگردانی، بررسی میزان ورودی و خروجی محصولات و مواد اولیه در بازه‌های زمانی مشخص، محاسبه حجم مواد اولیه و محصولات تولید شده به جهت تعیین سود و زیان آن‌ها انجام می‌شود.
لوازم مورد نیاز دپوگرافی در نقشه برداری یا محاسبه احجام دپوها
بسیاری از کارخانه‌ها برای رسیدن به اهدافی که در خصوص آن‌ها صحبت شد و محاسبات حجم مواد از روش دپوگرافی در نقشه برداری توپوگرافی استفاده می‌کنند. برای دپوگرافی باید از لوازم خاصی استفاده کرد و از اکیپ مهندسی کاربلد که در این زمینه تجربه دارند کمک گرفت.
دوربین نقشه برداری زمینی، دوربین نقشه برداری هوایی یا پهپاد، نقشه برداری ماهواره‌ای یا همانGPS و نرم افزارهای محاسباتی مخصوص اقلام مورد نیاز انجام عملیات دپوگرافی محسوب می‌شوند.
لازم به ذکر است وسایل مورد نیاز در انجام عملیات دپوگرافی به حجم محصول دپو شده، محل قرارگیری سوله‌ها و شرایط مختلف آب و هوایی بستگی داشته و در زمان استفاده باید با بررسی‌های کارشناسی انتخاب شوند.
روش انجام دپوگرافی در نقشه برداری
روش انجام عملیات نقشه‌برداری از دپو واحدهای تجاری مختلف مانند معادن و کارخانجات تولیدی به روش برداشت مختصات Local یا UTM در دو سطح A و B انجام می‌شود. در این تعریف A سطح اولیه یا بیس دپو محسوب می‌شود و B سطح ثانویه بوده که شامل ابر نقطه و پوشش کامل بر روی سطح مورد محاسبه است.
روش محاسبه حجم بر حسب مترمکعب و آنالیز احجام
پس از جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز از طریق روش‌ها و لوازم مورد استفاده، جهت آنالیز اطلاعاتی که از نقشه برداری به دست آمده است، از نرم‌افزار مهندسی اتوکد سیویل (CIVIL 3D) استفاده می‌کنند. این نرم‌افزار می‌تواند به آنالیز نقاط برداشتی پرداخته و دو سطح اولیه و ثانویه که برای بررسی حجم محصولات دپو شده مورد نیاز است، محاسبه و گزارشات را به همراه فایل DWG به صورت مجزا برای هر دپو ارائه کند.
لازم به ذکر است با کمک این نرم‌افزار می‌توان طبق نظر کارفرما، تمامی گزارشات را به صورت تفکیک شده برای هر سوله یا به صورت جمعی بررسی و اعلام نمود.
محاسبه احجام معدن برای دپوگرافی در نقشه برداری
جمع‌آوری اطلاعات مهم‌ترین نکته در انجام محاسبات دپوگرافی در نقشه برداری محسوب می‌شود. اگر محیط تجاری مورد نظر، وسعت زیادی نداشته باشد و حجم محصولات دپو شده در آنجا اعم از مواد اولیه و محصولات تولیدی، کم باشد، دوربین‌های نقشه‌برداری زمینی یا متریک برای این کار مناسب بوده و به راحتی با کمک آن‌ها می‌توان دیتاهای مورد نظر را جمع‌آوری و محاسبات مورد نیاز را انجام داد.
اما در زمانی که حجم کار بسیار بالا باشد، باید از ابزارهای دیگری مانند پهپاد و دوربین‌های ماهواره‌ای استفاده کرد. نحوه جمع‌آوری اطلاعات، آنالیز و بررسی آن‌ها و چگونگی استفاده از دستگاه مورد نظر به دانش و مهارت خاصی نیاز داشته و باید توسط افرادی کاربلد و متخصص در این زمینه انجام شود.
در ادامه مقاله به صورت کامل در خصوص استفاده از پهپاد برای جمع‌آوری اطلاعات و نحوه پردازش دیتاهای به دست آمده توضیحاتی را بیان خواهیم نمود.
نحوه محاسبه حجم برداشت شده در معدن برای دپوگرافی در نقشه برداری
گاهی اوقات صاحبان معادن و کارخانه‌ها نیاز دارند که در یک فاصله زمانی مشخص حجم محصولات دپو شده خود را در اختیار داشته باشند که این اطلاعات را به دو روش می‌توان به دست آورد.
روش اول نقشه برداری جداگانه از محل، در دو تاریخ مورد نظر است. با این‌کار به راحتی می‌توان اختلاف بین حجم محصولات را در فاصله زمانی خاص به دست آورد. روش دیگر این است که نقشه اولیه توپوگرافی محل مورد نظر را در اختیار داشته و با کمک نقشه ثانویه بتوانید حجم مورد نظر را محاسبه نمایید.
اکثرا کارخانه‌ها و معادن از داده‌های به دست آمده از طریق دپوگرافی در نقشه برداری، برای محاسبات حسابداری و انبارگردانی خود استفاده می‌کنند. به همین دلیل نیاز دارند در فاصله‌های زمانی مشخص حجم دپوی محصولات و مواد اولیه خود را در اختیار داشته تا بتوانند از طریق اطلاعات به روز شده اقدامات مورد نیاز را انجام دهند.
روش اندازه‌گیری چگالی محصولات انبار
از دیگر خدماتی که در زمان دپوگرافی توسط تیم‌های مهندسی انجام می‌شود محاسبه حجم دانسیته، جرم حجمی یا چگالی محصولات دپو شده است. برای این‌کار باید در هر سوله یا انباری که محصولات در آنجا نگهداری می‌شوند، پس از اندازه‌گیری حجم محصولات دپو شده، نمونه‌ای به صورت تصادفی از هر انبار انتخاب و اطلاعات کاملی در خصوص چگالی محصولات، در کنار میزان و حجم ذخیره شده تهیه شود. در نهایت در پایان کار جدولی شامل حجم محصولات به مترمکعب و دانسیته یا جرم حجمی آن‌ها برای کارفرما تهیه می‌گردد.
لزوم دقت دپومتری و محاسبه حجم عملیات برای دپوگرافی در نقشه برداری
برای آنکه محاسبات احجام مورد نظر به صورت دقیق انجام شود، بهتر است نقشه‌برداری یک مرتبه قبل از تغییرات و سپس بعد از انجام شود. سپس می‌توان گزارشات را به طور کامل در قالب فایل متنی نگهداری و در صورت نیاز به آن‌ها مراجعه کرد.
محاسبه حجم عملیات خاکی
مهم‌ترین محاسبات که باید در زمان تعیین مواد دپو شده در معادن و کارخانه‌های تولیدی مانند سیمان، فولاد، خاک یا شن مورد استفاده قرار بگیرد، حجم عملیات خاکی است. امروزه کلیه این محاسبات توسط نرم‌افزارهای مشخصی که در این زمینه طراحی گردیده با دقت و سرعت بالایی انجام می‌شود. چندین روش برای محاسبه این عملیات وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
محاسبه حجم عملیات خاکی به روش دستی
محاسبات دستی برای دپوگرافی در نقشه برداری به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که نتیجه این نوع عملیات می‌تواند حاوی اشتباهات و خطاهای انسانی باشد.
روش اول استفاده از طلق مشبک است که به کمک طرح نقشه‌ای معین، می‌توان حجم عارضه مورد نظر را محاسبه نمود. روش بعدی استفاده از ابزار پلانیمتری است با کمک این وسیله می‌توان سطح حجم محدوده مورد نظر را با استفاده از ارتفاع منطقه دپو شده به دست آورد. آخرین روش دستی محاسبه حجم عملیات خاکی استفاده از سطوح هندسی است. در این روش مهندس ناظر پس از بررسی‌های میدانی از محل دپو و جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز، اقدام به ترسیم شکل هندسی حجم دپو شده کرده و با استفاده از محاسبات ریاضی، حجم محصولات را به دست می‌آورد.
لزوم آشنایی با واحدهای اندازه‌گیری و مشخصات ظاهری آن‌ها
هرچند که تمامی محاسبات پس از جمع‌آوری اطلاعات توسط نرم‌افزارهای مخصوص این عملیات انجام می‌شود، اما آشنایی با محاسبات دستی، بررسی‌های انجام شده و تصور ذهنی از معیارهای اندازه‌گیری حجم توده‌های به دست آمده، می‌تواند ملاکی برای سنجش اطلاعات محاسبه شده باشد و اطمینان خاطری برای صحت گزارشات تهیه شده به وجود آورد.
محاسبه حجم عملیات خاکی به کمک نرم افزارهای علمی
امروزه به کمک فایل‌های رستری یا Point Cloud که توسط ابزارهای فتوگرامتری جمع‌آوری می‌شوند به راحتی می‌توان حجم دپوی محصولات در کارخانه‌های مختلف را محاسبه نمود. نرم افزارهای کاربردی جهت محاسبه حجم عملیات خاکی وجود دارند که به صورت گسترده از آن‌ها برای محاسبات مختلف استفاده می‌شوند.
نرم افزارهایی مانند ArcMap، Civil 3D، Agisogft، Geo5، Context Capture و Pix4d Mapper نمونه‌ای از ابزار مورد استفاده در این عملیات محسوب می‌َشوند.
به طور کلی در نرم افزارهای پردازش تصویر برای محاسبات حجم عملیات خاکی برای دپوگرافی در نقشه برداری، مراحل زیر طی می‌شوند:
- تهیه یک مدل سه بعدی پیوسته از منطقه مورد نظر؛
- مشخص کردن محدوده دپو به وسیله یک boundry؛
- انجام محاسبات لازم برای تعیین گودال مورد نظر و نمایش در سه نرم افزار پردازشی Metashape، Pix4dmapper وContext Capture .
پس از ساخت ابر نقاط و سطحی کامل از فضای پوششی، باید یک سطح مبنا با استفاده از نرم‌افزارهای ترسیمی کشیده و با استفاده از نرم‌افزارهای محاسبه، حجم بین سطح مبنا یا دپو به صورت اتوماتیک محاسبه گردد.
محاسبه احجام به کمک مدل‌های رقومی
برای محاسبه حجم عملیات مدل رقومی، باید ارتفاع تولید در فواصل تاریخی مورد نظر محاسبه و تغییرات مقدار ارتفاع نظیر به نظیر به دست آمده و در اختیار کارفرما قرار گیرد.
محاسبه بار موجود با استفاده از نرم افزار Acute3D Viewer
در این روش مدل سه بعدی و هوایی از محل مورد نظر تهیه می‌شود و حجم موجود برای ناحیه انتخاب شده توسط نرم‌افزار Acute3D Viewer متناسب با مبنای ارتفاعی نقاط عطف برای هر قسمت به صورت جداگانه به دست می‌آید.
منظور از نقشه برداری با پهپاد یا پهپاد فتوگرامتری چیست؟
پهپاد فتوگرامتری سامانه‌ای متشکل از سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای مورد نیاز برای تصویربرداری هوایی و تبدیل تصاویر به نقشه‌های گرافیکی است. از این سامانه برای تهیه نقشه‌های شهری، نقشه‌های توپوگرافی، نقشه‌های معادن، عوارض کریدوری، اهداف تحقیقاتی و مدیریت موارد بحرانی مانند سیل و زلزله می‌توان استفاده کرد. مکانیزم عملکرد پهپاد فتوگرامتری که یک سامانه عمود پرواز بوده به صورت نقطه‌یابی با نقشه مسیری از پیش تعریف شده است.
تجهیزات نقشه برداری با پهپاد
منظور از نقشه‌برداری به کمک پهپاد برای دپوگرافی در نقشه برداری استفاده از یک سنسور پایین‌نگر بر روی پایه‌های پهپاد یا محل قرارگیری دوربین‌های آن بوده که می‌تواند دوربین‌های RGB، دوربین‌های چند طیفی یا لیزرهای مختلف را شامل شود. کیفیت دوربین‌های استفاده شده روی پهپادها یکی از مهم‌ترین پارامترهای تهیه تصاویر با کیفیت و اصولی محسوب می‌شود. به طور معمول بر روی این وسیله دوربین‌های غیرمتریک حرفه‌ای یا نیمه‌حرفه‌ای نصب می‌شود. این دوربین‌ها با نصب بر روی پهپاد می‌توانند عکس‌های مختلفی از زوایای گوناگون محل مورد نظر را ثبت نموده که این امکان را به نقشه بردار یا آنالیزور سیستم می‌دهد تا خروجی‌های مورد نیاز را از عکس‌های به دست آمده تهیه کند.
جی پی اس نصب شده روی این وسیله از نوع دو فرکانسه بوده که تا حدود زیادی نیاز به کنترل‌های زمینی پهپاد را کاهش می‌دهد. همچنین با توجه به اینکه کنترل این وسیله به کمک آنتن‌های مخابراتی نصب شده بر روی آن انجام می‌شود، هرچه برد این آنتن‌ها بیشتر باشد، پهپاد مانور بیشتری برای تهیه اطلاعات خواهد داشت. به طور کلی این سامانه از قسمت‌های مکانیک پرواز و بدنه، قسمت مخابراتی ارسال و دریافت داده‌ها، بخش تعیین موقعیت، قسمت‌های موتور و تصویربرداری تشکیل شده است.
عملکرد پهپاد فتوگرامتری برای دپوگرافی در نقشه برداری
پهپاد فتوگرامتری یک وسیله پروازی بدون سرنشین بوده که تا حد زیادی نیروی وارد شده بر دوربین غیر متریک نصب شده روی آن صفر است. این دوربین در حالت اینرسی قرار می‌گیرد و توسط سیستم هدایت کننده اتوماتیک با پرواز در ارتفاع کم، داده‌های مورد نیاز برای تهیه نقشه توپوگرافی هندسی را فراهم می‌کند.
طبق تحقیقات انجام شده برای فتوگرامتری با پهپاد ، دقت 5 سانتی‌متری مسطحاتی، 10 الی 15 سانتی‌متری ارتفاعی با ارتفاع پروازی 100 تا 150 سانتی‌متر مورد نیاز است. از عوامل موثر در افزایش دقت پرواز پهپاد برای انجام عملیات دپوگرافی در نقشه برداری می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- انتخاب میدان دید مناسب دوربین برای پوشش بیشتر و ارتفاع مناسب پرواز،
- کیفیت هندسی دوربین و رادیومتریک آن؛
- میزان پراکندگی مشاهدات زمینی؛
- دقت مثلث‌بندی و کیفیت ابر نقطه؛
- کیفیت در نظر گرفته شده برای تصاویر قائم؛
- تجربه کاری فرد کنترل کننده دستگاه.
مزایای استفاده از پهپاد برای دپوگرافی در نقشه برداری
پهپادها به دلیل اینکه در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند، می‌توانند عکس‌های دقیق‌تر با رزولوشن بالاتری از محل مورد نظر تهیه نمایند. به جهت اینکه نصب دوربین بر روی این وسیله بسیار آسان و بدون دردسر بوده و تصویربرداری هوایی انجام می‌شود، سرعت انجام عملیات به کمک آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. همچنین می‌توان گفت که در مقایسه با دیگر روش‌های هوایی بررسی محل مورد نظر برای نقشه‌برداری، قیمت مناسب‌تری داشته و استفاده از آن‌ها هزینه‌های کمتری را در بر خواهد داشت.
از دیگر مزایای استفاده از پهپادها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تنوع نقشه‌های به دست آمده برای صنایع گوناگون؛
- تهیه اطلاعات و تصاویر سه بعدی از سطح زمین؛
- برداشت جزئیات به صورت یک سانتی‌متر از محل؛
- عدم ایجاد گپ در نقشه؛
- امکان تغییر میزان تراکم نقاط برداشتی؛
- تهیه عکس قائم با قدرت تفکیک مکانی بالا به عنوان سندی غیرقابل انکار از نواحی مورد بررسی؛
- تولید ابر نقطه‌ای متراکم و سطح پوشش دهی بالا؛
- تهیه ابر نقاط رنگی متراکم؛
- امکان تهیه تصاویر موزائیکی؛
- ثبت تصاویر با بالاترین رزولوشن؛
- امکان تشخیص عوارض با دقت بالا؛
- امکان کنترل و بررسی نقشه؛
- امکان تجزیه و تحلیل ستادی نقشه؛
- امکان اضافه‌نمودن عوارض به نقشه؛
- امکان تهیه نقشه در مسیرهای صعب‌العبور؛
- عدم نیاز به طی‌کردن دامپ‌های معدنی غیر قابل پیمایش؛
- محاسبه سریع در لحظه توسط نرم‌افزارهای محاسباتی نصب‌شده روی آن‌ها.
تفاوت استفاده از پهپاد و دیگر لوازم اندازه‌گیری برای دپوگرافی در نقشه برداری
استفاده از لوازم و ابزارهای اندازه‌گیری حجم معادن و محصولات دپو‌شده برای محاسبات دپوگرافی در نقشه برداری، به کمک روش‌های دیجیتالی و نوین تقاوت‌های بسیاری نسبت به روش‌ها و ابزار قدیمی دارد. به همین دلیل در این قسمت به بررسی تفاوت بین روش‌های قدیمی و نوین جمع‌آوری اطلاعات می‌پردازیم.
استفاده از دوربین‌های مهندسی هنگام اندازه‌گیری توده‌های مختلف در ارتفاع‌های گوناگون، احتمال بروز حوادث فیزیکی و خطرات جانی مانند سقوط از ارتفاع را برای مهندس نقشه بردار در بر خواهد داشت. از طرفی دیگر محاسبه به صورت دستی به کمک دوربین‌های لیزری زمان بیشتری را نیاز دارد و احتمال خطای انسانی در زمان نقشه برداری بسیار بالا خواهد بود. همچنین دقت محاسبات هنگام استفاده از روش‌های دستی جمع‌آوری اطلاعات به دلیل محدود بودن نقاط معیار، بسیار پایین‌تر از روش‌های دیجیتالی و نقشه‌برداری به کمک پهپادها است.
سرعت انجام محاسبات از طریق پهپادها با افزایش حجم اطلاعات کاهش پیدا نمی‌کند و استفاده از روش‌های جدید دیجیتالی می‌تواند سرعت انجام محاسبات را به حد چشمگیری افزایش دهد. به عنوان مثال حمع‌آوری اطلاعات محاسباتی یک معدن 30 هکتاری با روش‌های قدیمی بیشتر از یک روز به طول می‌انجامد اما به کمک روش‌های نوین، به مدت 30 دقیقه می‌توان تمامی آمارهای مورد نیاز را جمع آوری کرد.
روش‌های نوین استفاده از نقشه برداری هوایی و پهپاد که مدل‌سازی سه بعدی را به وجود آورده است تقریباً تمامی این مشکلات را مرتفع نموده و ضمن سرعت جمع‌آوری اطلاعات دقت بالایی داشته و بررسی‌هایی که با آن انجام می‌شود از درجه اطمینان بالاتری برخوردار است.
نکات استفاده از پهپاد هنگام جمع‌آوری اطلاعات
هنگام استفاده از پهپادها برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند خطوط فشار‌قوی برق، درختان و ساختمان‌های بلند و مناطق پروازی ممنوعه باید محوطه پروازی را مشخص و با برنامه‌ریزی پهپاد آن را در حالت خودکار قرار دهید. این وسیله برای جمع‌آوری اطلاعات مسیر مناسب را تشخیص داده و بهترین عکس‌های ممکن را از محل مورد‌نظر برای محاسبات دپوگرافی در نقشه برداری تهیه می‌کند.
پس از بازگشت کلیه اطلاعات توسط سیستم‌های کامپیوتری بررسی و در صورت عدم تایید یا ایراد در عکس‌های تهیه شده، پرواز مجدد انجام می‌شود.
نکاتی برای افزایش دقت محاسبه حجم معادن با پهپاد
در هنگام استفاده از پهپاد با رعایت نکاتی مانند موارد زیر می‌توانید بهترین نتیجه را از بررسی‌های به دست آمده داشته باشید.
نگاه از بالا
هر چقدر که پهپاد از ارتفاع بالاتری محیط مورد نظر را مورد بررسی قرار دهد، اطلاعاتی که که برای طراحی نقشه مورد نظر تهیه می‌کند، بسیار دقیق‌تر خواهد بود. نگاه از ارتفاع سبب می‌گردد که مرز اتصال توده یا گودال به زمین به طور کامل تشخیص داده شود و حجم محاسباتی که توسط آن‌ها انجام می‌شود از خطای کمتری برخوردار باشد.
بازدید میدانی
در صورتی‌که قبل از اقدام به پرواز پهپاد محیط کارخانه یا معدن مورد نظر را بازدید نمایید، می‌توانید هر مشکلی که امکان دارد سر راه پهپاد وجود داشته باشد را از بین برده و با این‌کار سرعت و دقت انجام عملیات را افزایش دهید.
محاسبه حجم توده‌های مواد اولیه انباشته شده به کمک پهپاد
پس از اینکه عکس‌های گرفته شده توسط پهپاد مورد تایید قرار گرفت، توسط نرم‌افزار بارگذاری شده و تبدیل به نقشه توپوگرافی و یا رقومی ارتفاعی می‌شود. با اطلاعاتی که نقشه بردار به نرم‌افزارهای کامپیوتری می‌دهد، این نرم‌افزار الگوریتمی طراحی نموده و حجم توده مورد نظر را در کسری از ثانیه با بالاترین دقت ممکن محاسبه می‌نماید.
باید بدانید که پس از انتقال داده‌ها به نرم‌افزار مربوطه و تهیه نقشه، نرم افزار در هر توده شیب نقطه عطف ارتفاع دپوی انجام شده نسبت به زمین صاف را مبنای محاسبات خود قرار می‌دهد. همچنین مقدار حجم مورد نظر از روی نقشه ارتفاعی که از منطقه به دست آمده محاسبه می‌گردد. در حقیقت محاسبه حجم برای دپوگرافی در نقشه برداری با اندازه‌گیری حجم بین لایه بیس و سطح دپو به دست می‌آید. تمامی این محاسبات با خطایی کمتر از یک درصد اعلام می‌شود.
سخن‌پایانی
خدمات محاسبه احجام و دپوگرافی با چالش‌های زیادی همراه است؛ انتخاب بهترین ابزار و تکنیک برای اندازه‌گیری، لزوم انطباق کامل نقشه تهیه شده با محل مورد بررسی، وجود ضریب تراکم نشست دامپ ناشی از وزن بار و تردد ماشین آلات سنگین، ضریب تبدیل حجم به وزن و نابلد بودن افراد در محاسبات ریاضی و استفاده از نرم‌افزارهای موجود از مواردی هستند که می‌تواند کلیه عملیات را تحت شعاع قرار دهند.
با توجه به اینکه عملیات دپوگرافی علمی جدید در محاسبه مواد ذخیره شده در کارخانجات و بنگاه‌های تجاری محسوب می‌شود، می‌توانید با کمک تیم مهندسی حرفه‌ای در این زمینه حجم محصولات را با بالاترین دقت محاسبه و در مواردی مانند انبارگردانی، حسابداری و اطلاعات مالی شرکت از آن‌ها استفاده کنید.
در همین راستا می‌توانید با کارشناسان و مهندسان شرکت نقشه برداری سیراوند که سال‌ها در زمینه محاسبات دقیق احجام دپو شده کارخانجاتی نظیر فولاد و سیمان فعالیت می‌کنند تماس بگیرید.
بدون دیدگاه