تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری در چیست؟

بدون شک زمینی که روی آن زندگی می کنیم پر از شگفتی است و دانستن کلیه جزئیات آن نیاز به اطلاعات فراوانی در این خصوص دارد. از جمله بهترین و کاربردی ترین علومی که در حیطه فناوری زمین تدریس می شود، ژئوماتیک و نقشه برداری است. با یادگیری این علوم قادر خواهید بود تا حدودی از واقعیت های جغرافیایی زمین اطلاع پیدا کنید.

از طریق اختراع دستگاه های بسیار پیشرفته همراه با تکنولوژی روز در زمین شناسی، داده ها و اطلاعات مربوط به زمین و جغرافیا به راحتی در دسترس مهندسان این رشته ها قرار می گیرد. از این رو بسیاری از حوادث طبیعی قبل از وقوع قابل تشخیص خواهد بود. از آنجایی که ژئوماتیک با زمین در ارتباط است، ممکن است برخی از افراد آن را با نقشه برداری یکی بدانند. در این مقاله قصد داریم تا تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری را مورد بررسی قرار دهیم و در مورد هر کدام از آنها و ارتباطی که با یکدیگر دارند اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. بنابراین با ما تا ادامه این مقاله همراه باشید.

ژئوماتیک چه نوع علمی است؟

امروزه به دلیل رشته های متنوعی که در زمینه جغرافیا و زمین شناسی وجود دارد شاید فهم تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری کمی مشکل باشد. درک مکانی که در آن زندگی می کنیم تنها با دانستن اطلاعات علمی و دقیق از آنجا امکان پذیر است.

فهم تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری از طریق آشنایی با واقعیت جهان و جغرافیای آن و به واسطه دستگاه های پیشرفته به راحتی امکان پذیر خواهد شد. دانشمندان با اختراع دستگاه های محاسباتی و نرم افزارهای قابل نصب در گوشی ها و رایانه های هوشمند قادر خواهند بود تا مختصات دقیق هر مکان را روی نقشه اندازه گیری کنند و محل قرار گرفتن هر فرد را از فاصله بسیار دور مانند قاره ای دیگر تشخیص دهند.

 از طریق فناوری هایی که در رشته ژئوماتیک به کار می رود، روابط فضایی اشیا مصنوعی و طبیعی این جهان به صورت سه بعدی قابل مشاهده است. بنابراین اگر بخواهیم تعریفی از این رشته ارائه دهیم تا متوجه تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری شوید باید بگوییم که این رشته یکی از بهترین پیشرفت های دانش انفورماتیک است که جهت جمع آوری اطلاعات، ذخیره سازی، پردازش، بازیابی و تحویل داده های مربوط به مکان مورد نظر به کار می رود.

ارتباط ژئوماتیک با دیگر علوم

 در واقع حیطه فعالیت این رشته به حدی گسترده است که زیر شاخه های بسیاری مانند: نقشه برداری، سنجش از راه دور، فتوگرامتری، نقشه نگاری، آب نگاری، ژئودزی، هیدروگرافی، سیستم GPS، سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و بسیاری از زیر مجموعه های دیگر را در بر می گیرد. بنابراین تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری در زیرشاخه های آنها نیز عنوان می شود.

 ارتباط این رشته با سایر علوم سبب می شود تا راحت تر متوجه تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری شوید. این علم زمین شناسی بسیاری از شگفتی های جهان را به ما نشان خواهد داد. بدین وسیله حتی شنیدن صدای زیر آب، اسکن لیزری از زیر زمین، فتوگرامتری از هواپیما در هر گوشه ای از جهان قابل اندازه گیری است. 

 ارتباط این علم با علومی مانند: جغرافیا، زمین شناسی، اقیانوس شناسی، کشاورزی، معدن، حمل و نقل، عمران، محیط زیست و منابع طبیعی نشان می دهد که اهمیت آن در زندگی ما تا چه اندازه وسیع است.

نقشه برداری چیست؟

نقشه برداری یکی دیگر از رشته های مربوط به زمین شناسی است که فعالیت های متعددی مانند توصیف املاک، تعیین مرز املاک و محدوده بناهای تاریخی را شامل می شود. از طریق این علم برداشت که شامل محاسبه و اندازه گیری خطوط زمین است؛ صورت می گیرد. همچنین داده ها بعد از جمع آوری، آماده سازی، ذخیره، پردازش و مدیریت می شوند و جهت ارائه نهایی آماده خواهندشد.

تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری در محدوده کاری آن ها است. در این علم تهیه نقشه های مربوط به زمین و محاسبه پستی و بلندی ها یا توپوگرافی آن صورت می گیرد. به همین دلیل حیطه فعالیت این رشته در زمینه معماری و ساخت و ساز، شهرسازی، کارهای مربوط به ثبت املاک و زمین، فعالیت های اکتشافی، تجاری و باستان شناسی است و محدوده وسیعی از جهان را در بر نخواهدگرفت.

جهت ارائه این اطلاعات باید از سیستم تصویر در نقشه برداری استفاده کرد. در این صورت داده ها به صورت نمودار، جداول و نقشه های زمین در اختیار افراد قرار خواهدگرفت. این داده ها به مهندسین کمک می کند که ساخت و سازهای خود را به طور دقیق در محدوده مشخص شده انجام دهند.

ترسیم نقشه های زمینی همراه با توپوگرافی و محاسبه شیب زمین نیز به وسیله نقشه برداری انجام می شود. بنابراین این رشته در تعیین محدوده اراضی کاربرد بالایی دارد. تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری درواقع به زیر شاخه ها و گرایش های این دو رشته مربوط می شود. ضمن اینکه حیطه عملکردی ژئوماتیک بسیار گسترده تر از نقشه برداری است.

از چه فناوری هایی در نقشه برداری استفاده می شود؟

امروزه نرم افزارها و دستگاه های متنوعی مانند LiDAR تولید شده اند که نیاز به اندازه گیری مستقیم را از بین می برند و به واسطه سیستم از راه دور داده های مربوط به ابعاد و اندازه زمین را از طریق اسکن لیزری با کیفیت بالا جمع آوری می کنند.

این نرم افزارها در گوشی های هوشمند قابل نصب هستند و اندازه هایی دقیق و جزئی را ارائه می دهند. از این فناوری جهت تعیین اندازه بین اجسام، شناسایی ساختارها، سطوح و غیره که بازتاب سیگنال را بر می گردانند؛ استفاده خواهد شد.

بدین طریق داده ها به صورت میلیون ها نقطه نمایش داده می شوند که با پردازش آنه ا، مشخصات فیزیکی پروژه قابل روئیت خواهدبود. بنابراین درک تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری به ما کمک می کند که در کوتاه ترین زمان ممکن اطلاعات کاربردی را از مکان مرجع به دست آوریم.

یکی دیگر از تجهیزات بسیار مهمی که در نقشه برداری کاربرد دارد؛ HDS یا اسکن لیزر است. این دستگاه در مدل سازی معماری، مهندسی عمران، حفاظت از بناهای تاریخی، طراحی در مهندسی مکانیک و صنایع کاربرد بالایی دارد.

همچنین در پروژه های احیای محیط زیست جهت اطلاع از حجم مناطق تابش و جمع آوری اطلاعات در این زمینه از این دستگاه استفاده فراوانی خواهدشد.

نقش فتوگرامتری در نقشه برداری چیست؟

ترسیم نقشه های زمینی به صورت دستی امکان خطا را افزایش می دهد. علاوه بر آن زمان زیادی را از افراد خواهد گرفت. فتوگرامتری یکی از زیر شاخه های مربوط به ژئوماتیک و نقشه برداری است که به وسیله آن امکان بروز خطا در زمان اندازه گیری از بین می رود.

از این طریق عکس های هوایی گرفته شده از زمین با برنامه LIDAR همپ وشانی خواهندشد. زیرا جهت ترسیم نقشه، عکس ها به تنهایی اندازه های دقیقی را ارائه نمی دهند. به وسیله فتوگرامتری افراد با استفاده از فناوری استریو، نقشه هایی دقیق و جزئی را به دست می آورند.

در نتیجه

از آنجایی که تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری در حیطه عملکردی آن ها است؛ در این مقاله سعی کردیم که در رابطه با هر یک از این علوم به طور جداگانه اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم که با مطالعه آن ها تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری را متوجه شوید.

اگر بخواهیم که تفاوت ژئوماتیک و نقشه برداری را عنوان کنیم؛ باید بدانید که ژئوماتیک یکی از شاخه های انفورماتیک است که ذخیره سازی، پردازش، بازیابی و تحویل داده های مربوط به مکان مورد نظر را نشان می دهد. این اطلاعات از روی زمین، زیرزمین، زیردریا، محیط زیست و بسیاری زمینه های دیگر دریافت می شود و با نرم افزارهای پیشرفته ای پردازش خواهندشد.

بنابراین نقشه برداری زیر شاخه ای از ژئوماتیک است و مختصات زمین، ملک، اراضی کشاورزی و بناهای تاریخی را نشان می دهد و داده ها را به صورت نقشه، جدول و نمودار در اختیار مخاطب قرار خواهد داد. 

Source: whiteshield.com